کنکور سراسری 96 علاوه بر این که یکی از بزرگترین آزمون هایی است که بر آینده تحصیلی دانش آموزان تاثیر بسزایی دارد جامعه آماری این آزمون از اهمیت ویژه ای برخورداز است. آخرین و مهم ترین گام برای ورود به دانشگاه انتخاب رشته کنکور سراسری میباشد. که از حساسیت های ویژه ای برخوردار میباشد.
هنگام انتخاب رشته یکی از پرسش های مهمی که مطرح میشود گزینش بومی یا همان بومی گزینی میباشد. در این مقاله تلاش خود را میکنیم تا مهم ترین اطلاعات درباره بحث بومی گزینی در تمام دوره ها و رشته های مختلف در انتخاب رشته 96 را در اختیارتان قرار دهیم. در ضمن شما میتوانید برای درک بهتر و آشنایی با قسمت های مختلف کارنامه کنکور سراسری و تاثیر سهمیه ها در انتخاب رشته, مقالات کارنامه کنکور سراسری و تاثیر سهمیه در انتخاب رشته کنکور سراسری را مطالعه نمایید.
معضلات اقامت و معیشت دانشجویان نظیر تامین خوابگاه, افت تحصیلی به سبب دوری از خانواده, مشکلات رفت و آمد سبب شد تا سازمان سنجش برای برخی از رشته محل ها به گزینش بومی روی آورد. در رشته های بومی برای داوطلبان هر منطقه با توجه به قانون بومی گزینی و باتوجه به امکانات در نظر گرفته شده برای آن منطقه احتمال قبولی در این رشته ها را بیشتر خواهد کرد.
همانطور که در دفترچه راهنمای انتخاب رشته کنکور سراسری مشاهده کردید, هرکد رشته محل در کنکور سراسری دارای یک ظرفیت مشخص میباشد که توزیع ظرفیت در آزمون سراسری, بجز رشته هایی که به صورت خاص از داوطلبان برخی از استان ها و یا شهرستان ها پذیرش مینمایند, مابقی ظرفیت رشته محل ها تحت تاثیر سهمیه ها و بومی گزینی میباشد.
یعنی برای هر کد رشته محل, ظرفیتی برای سهمیه های مختلف در نظر گرفته میشود و داوطلبان واجد شرایط در آن رشته ها پذیرش میشوند.
گزینش بومی در رشته های تحصیلی مختلف به صورت استانی, قطبی و ناحیه ای و یا گزینش کشوری ( بدون بومی گزینی ) میباشد. اما کدام یک از رشته ها در کدام دسته بندی ها قرار میگیرند؟
گزینش در رشته های بومی استانی شامل رشته هایی میشود که در اکثر دانشگاه های کشور تدریس میشوند و به لحاظ کاربردی به متخصصین بومی نیازمندند. رشته هایی که در دانشگاه یک از استان چند استانی که در مجاورت هم قرار دارن موجود میباشد, گزینش در آن رشته به صورت بومی ناحیه ای خواهد بود. ( چند استان مجاور تشکیل یک ناحیه بومی را میدهند )
اگر رشته ای در دانشگاه های یک ناحیه از چند ناحیه همجوار وجود داشته باشد پذیرش در آن رشته به صورت بومی قطبی خواهد بود. ( چند ناحیه مجاور هم تشکیل یک قطب بومی میدهند )
گزینش به صورت کشوری برای رشته هایی میباشد که آن رشته در استانهایی که به عنوان یک قطب تلقی میشوند نیز موجود نمیباشد و تنها در برخی از دانشگاه ها موسسات آموزش عالی ارائه میگردد.
جدول دسته بندی نواحی بومی کشور
| نواحی بومی | استان های تابعه |
| ناحیه یک | البرز , تهران , زنجان , سمنان , قزوین , قم , مرکزی |
| ناحیه دو | آذربایجان شرقی , آذربایجان غربی , اردبیل |
| ناحیه سه | اصفهان , چهارمحال بختیاری , یزد |
| ناحیه چهار | سیستان و بلوچستان , کرمان |
| ناحیه پنج | بوشهر , فارس , کهکیلویه و بویر احمد , هرمزگان |
| ناحیه شش | کردستان , همدان , کرمانشاه |
| ناحیه هفت | لرستان , ایلام , خوزستان |
| ناحیه هشت | خراسان شمالی , خراسان رضوی , خراسان جنوبی |
| ناحیه نه | مازندران , گلستان , گیلان |
جدول دسته بندی قطب های بومی کشور
| قطب های بومی | استان های تابعه |
| قطب یک | تهران , البرز , زنجان , قم , قزوین , سمنان , گلستان , مرکزی , مازندران , گیلان |
| قطب دو | خراسان رضوی , خراسان جنوبی , خراسان شمالی , سیستان و بلوچستان , کرمان |
| قطب سه | آذربایجان غربی , آذربایجان شرقی , اردبیل , کردستان , کرمانشاه , همدان |
| قطب چهار | اصفهان , چهار محال بختیاری , ایلام , یزد , خوزستان , لرستان |
| قطب پنج | فارس , بوشهر , هرمزگان , کهکیلویه و بویر احمد |
میتوانیم با مراجعه به دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری 96 از این که هر رشته تحصیلی در کدام دسته بندی بومی استانی , ناحیه ای , قطبی و یا کشوری قرار گرفته است آگاهی یابید. پس از اطلاع کامل از تمامی موارد فوق که هر داوطلب در کدام منطقه بومی محسوب میشود مطرح میشود که در ذیل به آن اشاره خواهیم کرد.
ملاک تعیین استان بومی داوطلبان بدین شرح است که اگر داوطلبی در یک استان مدرک تحصیلی سه سال آخر دوره متوسطه ( هنرستان و یا دبیرستان ) در دوره نظام قدیم و یا مدرک پیش دانشگاهی دوسال قبل یعنی سوم و دوم دبیرستان در دوره نظام جدید را اخذ کرده باشد داوطلب بومی آن استان شناخته خواهد شد. چنانچه محل اخذ مدرک سه سال اخر داوطلبی در یک استان نباشد, استان محل تولد داوطلب به عنوان استان بومی وی در نظر گرفته خواهد شد.
همانطور که برای هر رشته تحصیلی در هر گروه آزمایشی در دفترچه راهنمای انتخاب رشته کنکور سراسری مشخص شده گزینش در دوره های روزانه به دلیل ویژگی های آموزشی و امکانات بهتر نسبت به سایر دوره های آموزشی, به صورت ناحیه ای , استانی , قطبی یا کشوری است . گزینش بومی استانی در پذیرش دوره های شبانه و نیمه حضوری و گزینش بومی ناحیه ای در دوره های غیر دولتی و غیر انتفاعی انجام میگیرد. گزینش به صورت کشوری در دوره های مجازی و پردیس خود گردان نیز می باشد و بومی گزینی صورت نمیگیرد. در دوره های پیام نور برای 70% ظرفیت رشته ها در واحد های هر شهرستان از داوطلبان بومی و 30% ظرفیت پذیرش به داوطلبان شهرستان های تحت پوشش آن مرکز آموزشی تعلق خواهد گرفت.
ظرفیت پذیرش دانشجو در هر کد رشته محل پس از کسر سهمیه 25 درصدی ایثارگران و جانبازان , باتوجه به نوع گزینش در دوره های مختلف بصورت زیر میباشد:
گزینش در رشته های کشوری: در رشته هایی که پذیرش در آن ها به صورت کشوری میباشد, ظرفیت هر کد رشته محل به نسبت هر یک از داوطلبان شرکت کننده در سهمیه مناطق و سهمیه خانواده شهدا به تعداد کل شرکت کنندگان هر گروه آزمایشی تعیین میگردد.
برای درک بهتر این موضوع فرض کنید در کد رشته محلی در یک دانشگاه ظرفیت پذیرش 100 نفر میباشد. با کسر سهمیه 25% ایثارگران باقی مانده ظرفیت 75 نفر خواهد بود. حال فرض کنید شرکت کنندگان منطقه یکی از این گروه آزمایشی 40 درصد از کل افراد شرکت کننده در این گروه آزمایشی را تشکیل میدهند. بنابراین از 75 نفر باقی مانده 30 نفر از ظرفیت پذیرش در این رشته محل مختص به داوطلبان منطقه یک از این گروه آزمایشی میباشد و مابقی ظرفیت یعنی 45 نفر باقیمانده با توجه به سهمیه مناطق دیگر طبق همین روال بین شرکت کنندگان مناطق دیگر تقسیم خواهد شد.
گزینش در رشته بومی ( استانی , قطبی , ناحیه ای ) : در رشته محل هایی که گزینش در آنها به صورت بومی میباشد, پس از کسر سهمیه 25% ایثارگران و جانبازان , 20% از ظرفیت باقی مانده به داوطلبان آزاد یا غیر بومی و مابقی به نسبت تعداد شرکت کنندگان هر یک از سهمیه های مناطق و خانواده شهدا در بوم مربوطه به تعداد کل شرکت کنندگان آن بوم از گروه آزمایشی اختصاص میابد.
نمره کسب شده توسط داوطلب در هر یک از زیر گروه ها ( برای رشته محل هایی که پذیرش از طریق آزمون دارند ) و یا معدل کتبی ( برای رشته هایی که پذیرش در آنها صرفا بر اساس سوابق تحصیلی است ) استان بومی و سهمیه داوطلب سه عامل تعیین کننده در گزینش هر داوطلب در انتخاب رشته کنکور سراسری 96 میباشد.
یکی از دلایل مهم این است که بومی گزینی تاثیر بسزایی در کاهش مشکلات اقتصادی و زندگی دانشجویان در شهری دیگر و کاهش مهاجرت های شهری خواهد داشت و داوطلبانی که با آگاهی از شرایط شرکت در کنکور سراسری 96 و میزان و نحوه تاثیر سهمیه ها و بومی گزینی در انتخاب رشته کنکور سراسری 96 و انتخاب رشته دانشگاه آزاد 96 میتوانند به راهنمای انتخاب رشته تجربی , راهنمای انتخاب رشته ریاضی , راهنمای انتخاب رشته انسانی , راهنمای انتخاب رشته هنر , راهنمای انتخاب رشته زبان مراجعه کنید تا اطلاعات دقیق تر پیرامون انتخاب رشته کنکور سراسری و انتخاب رشته دانشگاه آزاد در هر گروه آزمایشی کسب کنند. داوطلبین محترم میتوانید برای انتخاب رشته کنکور سراسری با سامانه صدای مشاور تحصیلی تماس حاصل نمایید تا مشاوران این مرکز با مشاوره تحصیلی تلفنی , شمارا برای کسب موفقیت در انتخاب رشته کنکور سراسریراهنمایی نمایند.